حدیث غریب

از دانشنامه‌ی اسلامی


حدیث غریب به حدیثی گفته می شود که حداقل در یکی از طبقات سلسله سند تنها یک راوى داشته باشد. به عبارت دیگر، حدیثى را غریب خوانند که تنها یک راوى - هر چند در یکى از طبقات سلسله سند - داشته باشد. همچنین از جمله مصادیق آن، حدیثى است که فراز اضافى در متن یا سند آن را تنها یک راوى نقل کند.

غرابت حدیث یا در متن و سند آن است، مانند حدیثى که متن آن را تنها یک نفر نقل کرده باشد؛ و یا تنها در سند آن، مانند حدیثى که متن آن را گروهى از ابن ابى عمیر نقل کرده باشند و تنها یک نفر آن را از دیگرى همچون حسین بن سعید نقل کرده باشد. حدیثى که غرابت آن در متن باشد - نه در سند - وجود ندارد، مگر آن که حدیثى یافت شود که یک نفر آن را روایت کرده باشد و جمع زیادى آن را از وى نقل کرده باشند. چنین حدیثى هم به لحاظ اسناد غریب است و هم مشهور؛ زیرا اسناد آن در طرف نخست آن غرابت دارد و در طرف دیگر شهرت.

همچنین از اقسام دیگر «حدیث غریب»، وجود غرابت به لحاظ لفظ یا فقه الحدیث است، هر چند به لحاظ متن و اسناد غریب نباشد، مانند حدیثى که متن آن داراى الفاظ مشکل، نامأنوس و دور از ذهن باشد.

«حدیث غریب» بین اقسام چهارگانه حدیث (صحیح، حسن، موثّق و ضعیف) مشترک است.

پانویس

  1. نهایة الدرایة (سید حسن صدر)/ ۱۶۰-۱۶۲.

منابع